Kanak, Cagou en vieze cappuccino’s

Als je door de Pacific reist is er één naam die je iedere keer weer tegenkomt: James Cook. De achttiende eeuwse cartograaf en kapitein in dienst van de Britse Royal Navy was de ultieme wereldreiziger. Tijdens een aantal expedities heeft hij een hoop van de eilanden in de Stille Oceaan voor het eerst aangedaan en ze een naam gegeven. Eén van die eilanden deed hem aan Schotland denken en die heeft ie toen maar Nieuw Caledonië genoemd…

Nieuw Caledonië is eigenlijk ‘Nouvelle Calédonie’ want de eilandengroep is later door de Fransen gekoloniseerd. Net als destijds in Frans Guyana werd het eiland gebruikt als strafkolonie. Iedereen die ‘Papillon’ van Henri Charrière gelezen heeft, of de gelijknamige film met Steve McQueen en Dustin Hoffman heeft gezien weet dat dat voor de gevangenen geen pretje was. Later werd er nikkel ontdekt. En niet zo’n beetje ook; ongeveer een kwart van wat er wereldwijd te vinden is. Dat betekent grootschalige mijnbouw maar ook voorspoed. Het is het land met een van de hoogste inkomens per capita in de regio.

Het hoofdeiland, Grand Terre, is groot met een hoge bergketen, rivieren en een van de grootste barrière riffen ter wereld er omheen. De natuur is bijzonder. Je hebt er gigantische varens, de giant ferns, zo groot als een boom. En de ‘pine colonnaire’, een naaldboom waarvan de stam door de wind een bizarre kromming gekregen heeft. En dan is er de Cagou. Een gekuifde loopvogel die klinkt als een hond maar ironisch genoeg door de hond in z’n bestaan bedreigd wordt.

De aarde is op veel plaatsen diep rood van kleur en dat doet vaak aan Australië denken. Je zou niet raar opkijken als er plotseling een kangoeroe de weg op zou hoppen. En heel gek is dat eigenlijk ook weer niet want de landmassa zat ooit aan het Australische continent vast.

Ze zeggen dat Nouméa, de hoofdstad, het Parijs van de Pacific is. Nou is het inderdaad iets meer stad dan dorp met een heuse snelweg, echte files tijdens de spits, een hoop rotondes en stoplichten, en een aantal stranden en baaien waar je terrasjes en shopjes kunt vinden. Het zou zo aan de Rivièra kunnen zijn. Maar wel met Parijse prijzen.

Je merkt aan alles dat het Frans is. De wegen en bewegwijzering, de auto’s, het voedsel, de wijn. Wat ze dan weer niet zo handig doen is dat ze al die wijn allemaal uit Frankrijk laten overkomen. En dat terwijl ze veel dichterbij geweldige alternatieven hebben. Australië en Nieuw Zeeland liggen om de hoek. Het enige wat wel weer anders is, is dat ze hier nog steeds denken dat je een cappuccino met een klodder slagroom maakt in plaats van met gestoomde melk en dat er veel pickup trucks rondrijden. Een beetje zoals de ute, de utility vehicle waar de Ozzies zo dol op zijn. Misschien is er toch sprake van wat kruisbestuiving.

Je zou ook haast vergeten dat er nog een oorspronkelijke Melanesische bevolking is; de Kanak. Niet alleen de mensen maar vooral ook de enorm kleurrijke bloemetjes-tentjurken waar de vrouwen zich mee kleden doen ons erg aan Vanuatu denken.

De Kanak maken ongeveer 45% van de bevolking uit en leven veel in eigen gemeenschappen, de tribu’s, waar een chief nog steeds de baas is. Het is moeilijk in te schatten wat de positie van deze mensen in de samenleving is. Het onafhankelijkheidsreferendum van de VN wat in de jaren zestig werd gehouden, resulteerde in een overweldigend ‘nee’ tegen onafhankelijkheid van Frankrijk. Volgens de regels van de VN moet dat referendum in 2018 opnieuw worden gehouden en het is helemaal niet zeker dat de uitkomst dit keer hetzelfde zal zijn.

Nieuw Caledonië is een geweldige vakantiebestemming. Het is niet alleen erg mooi, je kunt er ook erg veel doen. Zwemmen, snorkelen, duiken, zeilen, kajakken en eigenlijk alle watersporten die je kunt bedenken. Maar je kunt er ook parachutespringen, goed wandelen en er zijn serieuze mountainbike paden uitgezet. Omdat de wegen behoorlijk goed zijn en er buiten de stad weinig verkeer is, kun je er prima zelf rond toeren. Het zou zelfs de ideale plek kunnen zijn voor een tweede huis. Eén van de AirBnB’s waar we gelogeerd hebben was een bungalowtje op het prachtige terrein van een Franse fysiotherapeut direct aan het strand. Hij had alle speeltjes die een man zich kan wensen: kayaks, SUP boards, zeilbootje, waterscooters. Jammer alleen dat het strand een tijd dicht was vanwege een dodelijk incident met een haai…

Een groot nadeel is natuurlijk dat het wel erg ver weg is. En verder geldt denk ik hetzelfde als voor Frankrijk: het is prachtig maar wel jammer dat er zoveel Fransen wonen.