Cuba – Einde van de weg

Cuba is één groot openluchtmuseum. Niet alleen vanwege de fantastische oude auto’s die er rijden – dat blijft echt zo leuk -, maar ook vanwege de vele revolutionaire kreten en portretten die je overal op borden en gebouwen langs de weg ziet. Een geweldige aanvulling op de echte musea die over de revolutie gaan, zoals dat in Havana, of het museumpje in Playa Giron, aan de Varkensbaai, over de aanval daar. Na Viñales brachten we twee dagen aan die baai door, vandaar. Hoe langer je in Cuba bent, of eigenlijk, hoe meer je reist, hoe boeviger de Amerikanen lijken. Omdat ze in 1902 na een oorlog van ruim 30 jaar tussen Cuba en Spanje, even kwamen helpen bij de beslissende slag om de Spanjaarden Cuba uit te krijgen, vonden ze dat ze wel permanent een aantal militairen in Cuba konden neerzetten. En toen Castro de door de Amerikanen gesteunde dictator Batista wist weg te werken, hebben ze hem daarna op heel veel manieren proberen weg te krijgen. Onder andere door met een leger van 1400 huurlingen in april 1961 een aanval te plegen bij de Varkensbaai… en dat terwijl de ideeën van Castro en zijn vrienden in het begin zo sympathiek waren: op de actielijst van 20 punten die ze vlak na hun overwinning in 1959 samenstelden stonden niet alleen voor de hand liggende dingen zoals de hervorming van grondbezit, nuttige dingen zoals een alfabetiseringscampagne (die ook met doorslaand succes werd uitgevoerd), maar ook culturele zaken zoals ‘stimuleren van de Cubaanse film’ en ‘de wereldtentoonstelling naar Cuba halen’. Ik denk niet dat dat laatste gelukt is, maar ik vind het wel schattig.

Natuurlijk heeft de revolutie ook een nare keerzijde en dat merkten we onder andere onderweg. De snelweg in Cuba (het is er maar eentje) is bijzonder. Hij is ongeveer twee keer drie banen breed (moeilijk te zeggen, er zijn bijna geen lijnen), zit vol kuilen en barsten, en er rijdt bijna niemand. Als je de fietsen, voetgangers en ossen- en paardenkarren niet meetelt heb je de weg praktisch voor jezelf. Omdat maar zo weinig mensen een auto hebben, wordt er veel gelift. Maar ja, als er weinig auto’s zijn, sta je als lifter lang te wachten…

Roberto, een kreeftvisser die elke 10 dagen van Cienfuegos naar Trinidad moet, ruim 80 km, stond al vijf uur te wachten toen wij ‘m oppikten. Hij werkt elke keer 7 dagen en dan heeft hij 3 dagen vrij. Buiten dat schema heeft hij verder geen vakantie. Het bedrijf waar hij voor werkt is – natuurlijk – staatseigendom en hij verdient omgerekend nog geen 15 euro per maand. Maar hij krijgt wel eens per maand 10 kilo kreeft, die hij bij lokale restaurants probeert te verkopen voor wat extra cash. Zijn vrouw werkt in een sigarenfabriek en haakt in haar vrije tijd tafelkleden en sjaals, die ze op de markt verkoopt om wat bij te verdienen. Wij kregen lekkere koffie van ze toen we Roberto thuis hadden afgeleverd (zijn vader werkt op een koffieplantage). En dan is ons grootste probleem dat je in Cuba nergens een behoorlijke cappucino kunt krijgen… tja, zo leer je weer even relativeren.

Ironisch genoeg zitten wij na een wereldreis van bijna 15 maanden nu in een hypertoeristisch all-inclusive resort (inclusief armbandje, yuk!) in Varadero. De laatste vier dagen van onze reis… Onze mening over de Cubaanse horeca was tot nu toe niet echt positief, maar gelukkig blijkt Blau Varadero terecht een hoge notering bij Tripadvisor te hebben en zijn dit hotel, en de bars en buffetten, een aantal slagen beter dan wat we tot nu toe hebben meegemaakt. Elders was het beste dessert op de kaart ‘mermelada con queso’. Dat betekent: jam met kaas. En dan krijg je ook een schoteltje met een plasje jam en een plakje kaas! Toeristen die het bestelden vroegen vervolgens beteuterd om een schaaltje brood… want dat hoort er eigenlijk niet bij!  Hier gaan we het wel een aantal dagen uithouden dus, ze hebben zelfs een minibibliotheekje met wat leesbaars en bedjes met parasolletjes aan een prachtig strand. En verder gaan we ons – met een mojitootje erbij – mentaal voorbereiden op de thuisreis. Inmiddels hebben we wel weer zin om even thuis te zijn. Iedereen weer zien, lekker een beetje keutelen rundumhausen… En dan: snel die 18.000+ foto’s inplakken en dan een nieuw tripje plannen!